Met kinderen in gesprek over de Bijbel en geloof

Samen met je kinderen nadenken en praten over geloof, God en Jezus. Grote thema’s, waar je als ouder misschien voor terugschrikt. Toch is het heel goed mogelijk om hier met kinderen een gesprek over aan te gaan.

Van theorie…

Het nadenken over vragen van leven en geloof is een van de intelligenties die kinderen ontwikkelen. Dit noemen we ‘existentiële intelligentie’. Ook de kindertheologie heeft als uitgangspunt dat kinderen in staat zijn om zelf over de Bijbel en geloof na te denken. Kinderen leren door zelf vragen te stellen, daar samen over na te denken, en hun antwoorden te verwoorden. Maar hoe pak je dat aan?

…naar praktijk

Het begint met goed kijken en luisteren naar je kinderen en hen zien zoals ze zijn en oog hebben voor wat er in hen omgaat. Wat zijn hun eigen ideeën, ervaringen en vragen? Waar zijn zij nieuwsgierig naar? De eigen manier van denken van kinderen is daarbij belangrijk.

Als je kinderen meeneemt in een Bijbelverhaal en hen aanspreekt op een manier bij het kind past, kunnen bijzondere gedachten en gesprekken ontstaan. Het is belangrijk om als ouder de eigen inbreng van je kinderen daarbij als waardevol te beschouwen. Ze zijn immers kind en denken nog compleet anders. Neem je kinderen serieus als gelijkwaardige gesprekspartners en laat merken dat je hun inbreng op prijs stelt. En geef hen alle ruimte om te onderzoeken en te exploreren hoe zij Bijbelverhalen bekijken, ook als ze die verhalen koppelen aan speelgoed of filmpjes uit het nu. Je zult versteld staan over de invalshoeken die kinderen kiezen of verbanden die zij zien!

Met elkaar in gesprek

In de kindertheologie staat het open gesprek met kinderen over Bijbel en geloof centraal. Daarom vind je in kinderbijbels als Mijn Peuterbijbel , de Samenleesbijbel Junior en de Samenleesbijbel bij elk verhaal of stap weetjes, vragen en/of opdrachten die daarbij helpen.

Laten we eens kijken in Exodus 25. Mozes en de Israëlieten hebben van God regels gekregen om goed te leven. God geeft Mozes nog een opdracht: hij moet de heilige kist maken om de stenen platen met de regels in te bewaren (Exodus 25:10-22).

De vragen die bij dit gedeelte staan zijn:

• Waarom zou de heilige kist zo mooi versierd moeten worden?
• Wat wordt er in de kist gelegd? Waaom, denk je?
• Waarom is het deksel van de kist extra bijzonder?
• Hoe zouden Mozes en de Israëlieten het vinden om de heilige kist voor God te maken?
• Op wat voor plek of in wat voor huis zou God bij de mensen willen wonen, denk je?

Zoals je ziet gaan sommige vragen over wat er gebeurt in het Bijbelverhaal en wat dit betekent. Vaak wordt een vertaalslag gemaakt naar de eigen ervaring van kinderen, zodat ze worden uitgenodigd na te denken over het verhaal van God met mensen en hoe dat betrekking heeft op hun leven.
Naast meer ‘inlevende’ vragen zie je ook een ander type vragen. Deze zogenaamde ‘theologiserende vragen’ stimuleren het samen nadenken over God, Jezus en geloof. Deze vragen nodigen kinderen uit om verder te denken en ideeën te vormen over God, Jezus, de wereld en zichzelf in het licht van de Bijbelverhalen.

Bijvoorbeeld in Lucas 6:36-38 vertelt Jezus over Gods nieuwe wereld. Daar horen deze vragen bij:

• Wat doe jij als iemand heel onaardig is tegen jou? Is het dan moeilijk om zelf wel aardig te zijn?
• Wat moet je volgens Jezus doen om goed te zijn voor andere mensen?
• Lijkt wat je doet dan op wat God doet?
• Hoe kun je door te geven juist veel krijgen?
• Wat zou dit allemaal met Gods nieuwe wereld te maken hebben, denk je?

Door de verschillende soorten vragen te combineren, kom je de verschillende lagen van de verhalen op het spoor. Er is geen sprake van goede of foute antwoorden, maar je kunt je samen verwonderen over wat deze verhalen ons te vertellen hebben.
Vragen die kinderen de ruimte bieden om over het leven, geloof, God en Jezus na te denken en te praten brengen de verhalen uit de Bijbel dichtbij. Kinderen ervaren zo dat de verhalen ook hén iets te zeggen hebben.

Maartien Hutter is theoloog en pedagoog en werkt sinds 2013 in het team Bijbelgebruik. Ze werkte als adviseur, schrijver en eindredacteur mee aan de Samenleesbijbel, Mijn Peuterbijbel, Babybijbel en Bijbel Basics.